สิ่งที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างขนานใหญ่ให้วัฒนธรรม
ชนบทไทยเกือบทั่วประเทศก็คือไฟฟ้า,โทรทัศน์ และความ
เจริญทางด้านวัตถุ
ไม่อาจจะวัดได้ว่าการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นมานั้นดีกว่าหรือ
เลวกว่า แต่ดูๆไปผู้คนส่วนใหญ่ที่ได้รับวัฒนธรรมใหม่ๆเข้าไป
ก็เหมือนจะพอใจให้สิ่งใหม่ๆที่เขาได้รับ
แน่นอนว่าความเป็นอยู่นั้นได้รับความสะดวกสบายขึ้น
ไม่ว่าจะเป็นไม่ต้องไปหิ้วน้ำ เข็นน้ำ ตามห้วยหนองลำคลอง
เหมือนแต่ก่อน,จะทำอะไรล้วนมีสิ่งอำนวยความสะดวก
ที่เป็นเครื่องใช้ไฟฟ้ามาช่วยเกือบทุกอย่าง ตั้งแต่หม้อหุง
ข้าว เตาแก๊ส เตาไฟฟ้า
มองย้อนกลับไปดูสมัยก่อนที่ไฟฟ้า และความเจริญยัง
เข้ามาไม่ถึงชุมชนนั้น ชาวบ้านต้องทำอะไรด้วยกำลัง
และลำแข้งล้วนๆ ทั้งหิ้วน้ำมาใช้ บ้างก็หาบ บ้างก็เข็น
กว่าจะได้น้ำมาใช้ในครัวเรือน ไม่ใช่ง่ายๆเลย
เรื่องการกินอยู่ก็ไม่ใช่ง่ายๆ ต้องการมีเตรียมเชื้อเพลิง
ที่เป็นทั้งฟื้น หรือเผาถ่านเพื่อที่จะเตรียมไว้ใช้ เป็นปีๆ
เพื่อที่จะใช้ในการหุงหาอาหาร ขนาดนั้นกันเลยทีเดียว
เจ็บไข้ได้ป่วยแต่ละที ที่พึ่งที่ใกล้ชิดก็จะมี หมอธรรม
หมอผี แล้วก็หมอแผนโบราณ
ความบันเทิงในชนบทที่พอหาได้ก็คือ หนังเร่ หนังขายยา
ซึ่งนานๆจะมีมาสักที ส่วนความบันเทิงสำหรับๆเด็กๆนั้น
มีให้เลือกสนุกได้ทุกสถานที่ นับตั้งแต่ ทุกนา ลานทราย
ตามถนน ห้วย หนอง คลอง บึง เล่นสนุกสุดมันส์
โดยไม่ต้องมีดิสนีย์แลนด์
ของเล่นสำหรับเด็กก็มีให้เลือกเล่นได้ตามแต่ความต้อง
การแถมไม่ต้องเสียเงินไปซื้อด้วย ผลิตเองใช้เอง
นอกจากนี้ก็ยังมีการละเล่นพื้นบ้าน ต่างๆอีกจิปาถะ
ตกเย็นมา ก็จับกลุ่มประชุมกันว่าจะเล่นอะไรดี
เล่นอันนี้เบื่อ ก็เปลี่ยนไปเล่นอันนั้น เล่นอันนั้นเบื่อ
ก็เปลี่ยนไปเล่นอันโน้น สารพัดการละเล่นจะมี
ที่ออกเดทสำหรับหนุ่มสาวอย่างดี ก็คือลานวัด ทั้งไปทำบุญ
ไปงานวัด โดยเฉพาะประเพณีสงกรานต์
นอกจากนี้ก็ยังสามารถที่จะขึ้นไปจีบกันบนบ้านผู้หญิง
ได้เลย ซึ่งก็เป็นการดีที่ยังอยู่ในสายตาของผู้ใหญ่
นับตั้งแต่ไฟฟ้าเข้ามา ประปาเข้ามา รถยนต์ รถมอเตอร์ไซต์
เข้ามา โทรทัศน์เข้ามา วัฒนธรรมและความเป็นอยู่
ของชนบทก็เปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง
เด็กนักเรียนตามชนบทกลับถึงบ้านมา แต่ละคนก็จะอยู่หน้าจอ
ทีวี พ่อแม่ที่มีเงินหน่อยก็ซื้อ เกมส์ให้เล่น บางคนก็ติดเกมส์ไป
หาน้อยมาก ที่จะออกมาจับกลุ่มกันเล่นการละเล่นแบบพื้นบ้าน
จะบอกว่าห่วงเรื่องการที่การละเล่นพื้นบ้านจะถูกลืม มันก็คง
ไม่ใช่เรื่องใหญ่หรอก เพราะอย่างน้อยๆ ก็คงมีคนที่จะจดบันทึก
ไว้เรียบร้อยแล้วว่าแต่ละอย่างเล่นอย่างไร ถ้าเอามาเล่นอีกเมื่อไหร่
ก็คงยังสนุกเหมือนเดิม
อย่างไรก็เข้าใจว่าวัฒนธรรมความเป็นอยู่ถึงอย่างไรมันก็ต้องเปลี่ยน
แต่มีสิ่งให้ห่วงตรงที่ว่า เด็กมันเอาแต่ดูทีวี มันรู้จักการเล่นกับเพื่อน
ทำให้ทักษะการเรียนรู้ในหลายๆด้านถูกตัดตอนไป
เมื่อความเจริญเข้าไปเด็กวัยรุ่นก็เปลี่ยนไป ไม่เอาแล้วกับงานวัด
แบบเดิมๆ มันต้องงานมันส์ๆ งานที่มีแสงสีล่อตาล่อใจ จีบกันแบบ
เดิมๆมันล้าสมัยไปแล้ว เดี๋ยวนี้เขาต้องไปโรงหนัง ไปหนังมอเตอร์ไซต์
เที่ยวกัน คงไม่ต้องบอกก็พอเดาได้เพราะมันไกลหูไกลตาผู้ใหญ่
สิ่งที่ไม่คาดหวังในเรื่องไม่ดีหลายๆอย่างก็เกิดตามมา
เดี๋ยวนี้เกือบทุกบ้านมีทีวีดู หนังเร่ในสมัยปัจจุบันถ้าเจ้าไหนไม่เจ๊ง
ก็นับว่าสุดยอดแล้ว เพราะแม้กระทั้งหนังหลายๆเรื่องที่ผลิตออก
มา ก็ยังต้องแข่งกับละครทีวีน้ำเน่า ไม่ทางตรงก็ทางอ้อม
นับได้ว่าการกระจายโทรทัศน์ให้มีทุกครัวเรือนนั้น เป็นการ
ขยายอาณาจักรของเศรษฐกิจแบบทุนนิยมจริงๆ เพราะถ้าต้องการ
ขายสินค้าอะไร ตั้งแต่แบรนด์เนมระดับโลก ไปจนถึงสินค้า
ระดับเพื่อชาวไร่ชาวนา ถ้ามีทีวีที่ไหน สินค้าเหล่านี้ก็จะไปถึง
กลุ่มเป้าหมาย รวมทั้งการสร้างกระแส การสร้างคะแนนนิยม
การสร้างความจงรักภักดีต่อแบรนด์ ทั้งที่เป็นบุคคลหรืองค์กร
ไปจนถึงแบรนด์ที่ไปตัวสินค้าจริงๆ
เมื่อสินค้าไปถึง วัฒนธรรมที่ไม่ได้กลั่นกรองว่าผิดถูกชั่วดีจาก
มิวสิควีดีโอ ที่สร้างโดยโปรดิวเซอร์เลือดใหม่ ที่ยังแยกไม่
ออกว่าสิ่งไหนควรสิ่งไหนไม่ควร กับนักลงทุนหน้าเลือดที่เก่งการ
ตลาดและจิตวิทยาวัยรุ่น ก็สามารถไปถึงและวัฒนธรรมเหล่านี้
ในวันนี้ก็กลายเป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่ลืมนำเก็บมาใตร่ตรอง
ว่ามันเป็นสิ่งที่ถูกต้องสำหรับคนไทยหรือเปล่า
จนในวันนี้ทั้งวัยรุ่นในเมืองและในชนบทก็พยายามเอาอย่าง
และเลียนแบบศิลปินกันใหญ่เลยทั้งการแต่งตัวและการใช้ชีวิต
ทั้งศิลปินที่ดูจากมิวสิควีดีโอ ศิลปินที่ดูจากละครน้ำเน่า
ศิลปินที่ดูจากละครต่างประเทศ
หลายสิ่งหลายอย่างที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของชนบทนั้น
มีทั้งสิ่งที่ดีขึ้น แล้วก็มีทั้งสิ่งที่เลวลง แต่ที่แน่ๆเราคงไม่สามารถ
ที่จะต้านทานการเปลี่ยนแปลงนั้นได้ แต่ถ้าเรามีตัวกรองหรือ
สามารถคัดสรรแต่สิ่งดีๆ ที่ไหลเข้ามาหาชนบทได้ ก็คงเป็นเรื่องดี
แต่ตอนนี้เราไม่มีตัวกรอง และเครื่องมือคัดสรร หรือมีแต่ไม่ทำงาน
ถ้าเรายังลืมแล้วก็ไม่ให้ความสำคัญแบบนี้อยู่ต่อไป ไม่ว่าจะ
ในเมืองหรือชนบทของประเทศเรา ก็คงต้องตามแก้ปัญหาต่างๆ
ที่เกิดขึ้นไม่ซ้ำในแต่ละวัน ไม่รู้จบไม่มีวันหมดสิ้นแน่นอน
เซ็น
หน้าหลัก